Pannen met een antiaanbaklaag bestaan voor het grootste gedeelte uit metaal. De antiaanbaklaag wordt gemaakt van kunststof, oftewel teflon. Teflon bestaat uit plastic fluorpolymeren die worden gemaakt met behulp van PFAS. Deze stoffen zorgen ervoor dat het metaal water- en vetafstotend is. Klinkt heel handig, maar is dit wel veilig? 🍳
Kan ik mijn teflon pan veilig gebruiken?
De Keuringsdienst van waarde ontdekte een opvallende tekst op de gebruiksaanwijzing van een teflon pan. Wanneer de pan te heet wordt kunnen er dampen vrijkomen die gevaarlijk zijn voor vogels. Wij gaan er gelukkig niet meteen dood aan, maar gezond klinkt het niet. Toch zijn teflon pannen over het algemeen niet gevaarlijk voor je gezondheid, zolang je ze maar goed gebruikt.
Wanneer je vetstof in een pan doet, wordt de pan niet heter dan 250 graden. Zet je jouw pan toch per ongeluk zonder vet op de plaat? Dan kan de temperatuur oplopen tot wel 400 graden. Hierdoor valt de stof teflon uit elkaar en kunnen er kleine hoeveelheden fluorwaterstofdampen vrijkomen. Deze dampen en stukjes teflon zijn extreem giftig. Daarom is het advies om naast het gebruik van boter, pannen met krassen en schilfers meteen weg te doen. Maar er is nog een ander probleem; PFAS.
Het probleem van PFAS
Teflon is een vorm van PFAS, een verzamelnaam voor alle per- en polyfluoralkylstoffen. Deze groep chemische stoffen zorgt ervoor dat er niets aan je pan blijft plakken. Het nadeel is dat deze chemicaliën niet afbreekbaar zijn en hierdoor in het milieu terecht komen. Steeds meer onderzoeken wijzen uit dat deze stoffen ook een risico vormen voor je gezondheid en zelfs kankerverwekkend kunnen zijn. Elke PFAS soort heeft zijn eigen eigenschappen en niet over alle soorten is evenveel bekend. Daarom wordt er nog steeds veel onderzoek naar gedaan.
De alternatieven
Gelukkig zijn er genoeg PFAS-vrije pannen als alternatief voor de teflon pan. Ben je erg gehecht aan je antiaanbaklaag? Kies dan voor een keramische pan. Deze pannen hebben een antiaanbaklaag gemaakt van natuurlijke materialen zonder gifstoffen. Ben je niet bang voor een beetje vet? Dan zijn pannen zonder antiaanbaklaag ook perfect. Neem bijvoorbeeld een pan van gietijzer, rvs of staal. De productie hiervan is duurzaam, de pannen gaan jarenlang mee en ze zijn goed te recyclen. Lees hier de voor en nadelen per materiaal.
Bij het juiste gebruik en onderhoud hoeft je teflon-pan dus niet direct in de ban. Zie je krassen of losse schilfers in je pan? Dan raden we je aan om over te stappen naar een veiligere en duurzamere variant zoals een pan van gietijzer, rvs of staal. 💥